Yine Bir Eylül Geldi
Ersin MORAL
Yine Bir Eylül Geldi
Bugün okullar kapılarını tüm öğrencilere açılıyor…
Eskiden hep ilk dersin zil heyecanı vardı. Hatta bu, “ilk ders zili çalıyor” diye sembolize edilirdi. Ama artık o söylem de eskide kalacak. Çünkü Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli kapsamında, öğrencilerde sorumluluk bilincini artırmak amacıyla uygun olan okullarda zilsiz okul uygulamasına geçiliyor. Zil kullanımının zaruri olduğu hâllerde ise çevreyi rahatsız etmeyecek şekilde sesin makul düzeye indirilmesi ve Bakanlıkça belirlenen melodilerden seçilmesi öngörülüyor.
Bence bu, güzel bir uygulama olabilir. Sessizlik, dinginlik, öğrencinin kendi iç disiplinini bulması da eğitimin bir parçası olabilir.
Yine de… Eylül geldi mi şehir baştan aşağı değişiyor.
Caddelerde kırtasiye poşetleri taşıyan anne-babalar, çantalarını sırtlamış prova yapan çocuklar, mağazalarda ayakkabı deneyen öğrenciler… Her yerde tatlı bir telaş.
Silgi kokusu, defter kokusu, yepyeni kitapların sayfaları… Çocukların gözlerinde merak, ailelerin gözlerinde heyecan.
Okul müdürleri de aynı telaşın içinde. Daha dün markette alışveriş yaparken karşılaştığım bir müdür, büyük bir mahallenin ilkokulunu yönetiyor. Sırtı ter içinde, bana heyecanla anlattı: “Okulun tüm camları dıştan sildirdim, sıraları düzelttim, boya-badana da bitti şükür.” Hafta sonu demeden, tatil dinlemeden çalışan, okulunu çocuklarına hazırlamanın mutluluğunu yaşayan yüzlerce müdür var bu şehirde. Çünkü onlar da biliyor: Eğitim sadece ders ziliyle başlamaz. Eğitim, heyecanla, özveriyle, sevgiyle başlar.
Ama işte tam bu noktada tablo değişiyor.
Sınıfın kapısı açılıyor… İçeride 40 öğrenci. Omuz omuza, sıraya sıkışmış. Öğretmen nefes nefese ders anlatıyor, sınıfın kontrolünü sağlamaya çalışıyor. Başarıyor da ama..
Bir tarafta böylesine kalabalık sınıflar, diğer tarafta sadece bir ilçede 500’e yakın norm fazlası öğretmen. Yani öğretmen var, öğrenci var, sınıf var. Ama denklem bir türlü tutmuyor.
İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü çözümü kendi içinde arıyor. Norm fazlası öğretmenleri destek eğitim odasına yönlendiriyor, maaş karşılığı farklı görevler veriyor, kimse mağdur olmasın diye ince hesap yapıyor. Bir varmış bir yokmuş diyor, sihirbazlık yapmaya çalışıyor. Ama olmuyor. Bazen oluyor, bazen olmuyor. Ara sıra mağduriyetler yaşanıyor. Resen atamalar yapılıyor.
Sendikalar bu noktada devreye giriyor. Öğretmen mağdur olduğunda hakkını arıyor, yargıya taşıyor. Mahkeme kararıyla iki-üç ay sonra öğretmen görevine dönüyor. Ama o da başka bir sorun yumağı oluşturuyor.
Ama o 40 kişilik sınıfta, yine bir çocuk belki nefes alamıyor.
Düşünün… Doktor fazlaysa, daha az hastaya bakar, daha kaliteli hizmet verir. Polis fazlaysa, şehir daha güvenli olur. Hakim-savcı, avukat fazlaysa, dosyalar daha hızlı çözülür. Ama iş öğretmene gelince… Fazlalığın bir çözümü yok. Daha fazla sınıf lazım. Sistem böyle işliyor. Sınıf olmazsa öğretmen olmaz. Bunun değişmesi çözümlerden biri olabilir.
Bu noktada köklü değişikliklere ihtiyaç var. Yamalı bohçayla, günü kurtarmayla olmaz. Kanuni düzenlemeler gerekiyorsa yapılmalı. Yönetmelikler gerekiyorsa değişmeli. Öğretmeni mağdur etmeden, öğrenciyi ihmal etmeden, sistemi sağlıklı işletecek akılcı çözümler üretmek şart.
Norm fazlası öğretmen meselesi, sadece sayılarla ilgili değil; kaynakların etkin kullanımı, mesleğin itibarının korunması ve öğrencilerin geleceğiyle ilgili bir mesele. Çözüm, öğretmeni sistemin dışına itmek değil; kurslardan projelere, destek eğitimlerinden kulüp çalışmalarına kadar eğitimin her alanında değerlendirmek olmalı. Bununla birlikte norm fazlası üreten sistemin kendisini dönüştürmek, teşvik mekanizmaları kurmak ve yerel çözümleri güçlendirmek gerekiyor.
Her Eylül geldiğinde biz aynı filmi izliyoruz. Oysa asıl soru şu olmalı:
Bir sonraki Eylül geldiğinde, bu defteri aynı şekilde açmamak için ne yapacağız?
Cevap belli:
Akılcı çözüm, cesaret ve köklü bir irade…
Ersin MORAL
Ordu Eğitim Bir Sen Başkan Yardımcısı
(Eğitim ve Sosyal İşler)
